Eski adı Tonus olan Altınyayla, tarihin çeşitli dönemlerinde Hititler, Romalılar, Selçuklular ve Osmanlılar gibi önemli medeniyetlerin yerleşim merkezlerinden biri olmuştur.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Sivas vilayeti, 4 sancak, 26 kaza ve 247 nahiye olarak örgütlenmiştir. Bu sancaklardan biri de Sivas merkezi, Pınarbaşı, Koçgirli, Zara, Divriği, Hafik, Gürün, Yıldızeli ve Tonus (Altınyayla) gibi yerleri içeren Sivas vilayetinin merkezi sancağıdır.
Altınyayla, bu dönemde Sivas beylerbeyliğine bağlı bir sancak olarak öne çıkmış ve önemli bir konaklama yeri haline gelmiştir. Şarkışla ilçesine bağlı bir nahiye olarak faaliyet gösterirken, 1972 yılında Türkiye genelinde yapılan yerleşim birimleri isim değişikliği sırasında Tonus'un adı Altınyayla olarak değiştirilmiştir.
1972 yılında belediye teşkilatının kurulmasının ardından, Altınyayla 20 Mayıs 1990 tarihinde ilçe statüsüne kavuşmuştur.
Coğrafi Konumu
Altınyayla, Sivas ilinin önemli ilçelerinden biridir ve coğrafi olarak çevresinde Şarkışla, Ulaş, Sivas, Kangal ve Pınarbaşı (Kayseri) gibi ilçelerle çevrilidir. İlçenin coğrafi yapısı, İç Anadolu Bölgesi'nin tipik bir karasal iklimine sahiptir.
Altınyayla'nın arazisinin yaklaşık %70'i yayla ve %30'u dağlıktır. Bu coğrafi yapıda Karatonus Dağı, Tonus Ovası, İncecik ve Mergesen Yaylası, Yücekaya Yaylası gibi önemli doğal alanlar bulunmaktadır. İlçenin toplam yüzölçümü ise 647 km²'dir.
Nüfus
Altınyayla ilçesinin nüfusu, zaman içinde değişmiş ve 2023 verilerine göre 8,738 kişiye ulaşmıştır. Bu nüfusun 4,307'si ilçe merkezinde, 4,431'i ise belde ve köylerde yaşamaktadır. Nüfusun dağılımında son yıllarda online olarak yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNK) sayımı kullanılmaktadır.
Altınyayla, zengin tarihi mirası ve doğal güzellikleriyle Sivas ilinin önemli bir parçasıdır ve tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış bir ilçedir.
