Özkan Kızılkaya kaleminden: İyileştirici dokunuş: Yapıcı Olmanın Topluma Olumlu Etkisi Valilik 15 günlük eylem ve etkinlik yasağı kaldırdı QUA Granite, Doğaya Sahip Çıkıyor Özkan Kızılkaya yazdı: Hoşgörü Siyaseti Mümkün Mü? Ahmet Yasin Aydemir masa tenisinde Türkiye şampiyonu oldu Ön Muhasebe Süreçleri Nelerdir? Türkiye’nin Kentsel Dönüşüm Sürecinde QUA Granite Gücü! Siyasetin Çok Küçük Yaşlara Kadar İnmesi: Bir Toplumsal Sorunun İzlerini Sürmek

Üye Girişi

Üye Ol

Bitlis

Güroymak

Tatvan

Ahlat

Adilcevaz

Hizan

Mutki

Bitlis Eren Üniversitesi

Güncel

Spor

DİĞER

Eğitim Okuyucudan Bölge Kültür Sanat Dünya Ekonomi Politika Teknoloji Kimdir ? Sağlık Yazarlar

Uyar Kaldır Web Tv Foto Galeri Yazarlar Firma Rehberi Seri İlan

16.04.2024 - Salı

Servet ZÜLFİKAR

Tüm Yazıları Diğer Yazarlar

Merhum Nezir Özel'in Monşer Vali açılımı

1923 yılında kurulan genç cumhuriyetimizle birlikte Bitlis’e atanmış idarecilerimizden bazıları, tek parti yönetiminin sert uygulama tarzını benimseyen insanlardan da oluşuyordu.

Aslında Osmanlının en güzel tarafı, en iyi idarecilerini hep sorunlu, sıkıntılı bölgelere yollamasıydı. Sonraları nedense sürgün ve tecrübe yeri olarak, problemli, dertli, yeteneksiz birçok kişi bu topraklara geldiler ve geçtiler. Güzel Bitlis’imiz bunlardan çok çekti. Bu insanlar, Bitlis’e modern yaşamı getirme adına olmadık işlere girişerek sert uygulamalar peşinde koşturuyor. Üstelik ne ülkeyi ne de Bitlis’i asla bilmiyorlardı. Oysa seferberlikten önceleri burada Amerikan, İngiliz, Fransız, Rus konsolosluklarının bulunuşu, Bitlis sosyetesinin ününün dillere destan oluşu, entelektüel insanların fazlalığı, dilden dile hep anlatılırdı. Esasen her şey Bitlis’in düşman işgalinden sonra hızla değişti. Zeki, yetenekli insanların, bilgili, zarif kişiliklerin topyekün bir şekilde, 1915 ve 1916 büyük göçleriyle dışarıya savrulması kentimizin kadersizliğiydi. Ayrıca her alanda geriye gidişinin habercisi, çileleri, acıları ile birlikte yoksulluğunun da başlangıcıydı. Buna rağmen yaralarını sarıp toparlanmaya çalışan Bitlis’in ilk meclise 4 sonraları da 5 mebus verdiğini unutmayalım. Ülkenin kalkınmasına, çağdaşlığa doğru yükselebilme çabalarına paralel olarak, kenti yeniden o şaşaalı altın dönemlerine ulaştırmak için çırpınan idarecilerimize minnet duyuyor. Onlarla birlikte kentimizin yeniden silkinmesine ve ayağa kalkmasına katkı veren çalışkan, azimli insanlarımızdan yitirdiklerimize bir kez daha rahmet diliyorum.

Cumhuriyetimizin ilk yıllarında da Bitlis, sinesinde gene yepyeni ruhla bir dolu zeki, bilgili ve vatansever insanları yetiştirdi. Bu kanaat önderlerine vereceğimiz en güzel örneklerden biri merhum Nezir Özel’dir.

Nezir Özel Bey; Bitlis’in Taş Mahallesi’nde yaşadı. Kavnaslıoğullarından, diğer namıyla ünlü “Hacı Necmeddin” soyundandır. Muhaceret dolayısıyla bir süre Konya’da kaldı. Sonradan Bitlis’e dönerek sırayla Nahiye Müdürlüğü, Ticaret Odası Başkanlığı, Halkevi Başkanlığı, Vilayet Daimi Encümen Azalığı görevlerinde bulundu. Daha ileriki yıllarda çiftçilik, müteahhitlik ve tüccarlık da yaptı. Nezir Bey, uzun boylu, iri yarı, babacan ve sempatik bir adamdı. Zeki, bilgili ve kültürlü bir şahsiyet olup, kentin kültür ve sosyal hayatında önemli işlere damga vuran, nüktedan da bir kişilikti. 1958 yılında 86 yaşında öldüğü zaman bile fikren ve bedenen çok zindeydi. Konuşmalarını örneklere, darbımesellere dayandırarak anlatmasıyla ünlüydü. Nezir Özel, vilayetteki kamu görevlerini ifa ederken tecrübeleri eksik olan, kentimizi, insanımızı hiç tanımayan, bazen çok sert ve hoyratça davranan bazı bürokratlara sağduyuyu, halkın nabzını, ince ve su katılmamış güzel nükteleriyle göstermiş. Barut fıçısı gibi gelen idarecilere, komutanlara, savcılara, hâkimlere gerektiğinde çok sıkı dersleri hiç çekinmeden vermiş. Bitlis’ten gelip geçen çoğu insanın iyi hatırlanmasına epeyce bir katkı yapmış. Bir anlamda, diplomayla ayrılıp gitmelerini sağlayarak, kentte haklı bir şöhretin sahibi de olmuştur:

Bitlis’e atanmış monşer görünümlü yeni valimiz, tek parti yönetiminin verdiği cesaretle, encümen azalarını ve Bitlis’in ileri gelenlerini toplayarak, alınmış kararları tebliğ ediyor. Gerekli direktifleri de diğer yandan veriyor. Vali Bey, o ara muasır medeniyetten, Avrupalılaşmaktan bahsederek esip gürlüyor. Toplantıya katılanlar bu sert bağırışlar karşısında şaşkına dönerek, sinmiş bir şekilde sus pus onu dinliyorlar. Vali sözlerine hiç ara vermiyor:

-Fransızca öğrenecek ve çoluk çocuğunuza da öğreteceksiniz.

-Volter’i, Victor Hugo’yu bilmeyen hiç medeni olabilir mi?

-Kültür lazım bize kültür, kardeşim!! deyip, daha da ileri giderek:

-Fransızca bilmeyenler “eşektir”, hatta “eşşekoğlu eşektir”!! diyerek, bu yersiz aşağılamalarını küfür etmeye kadar da vardırıyor. Fransızca bilmenin kalkınmaya bile birebir iyi geleceğine olan inancını bu sert sözlerle tamamlıyor. Salondaki görevliler ve davetliler ezik, kızgın, öfkeli olarak birbirilerine bakıp bakıp duruyorlar. Salondakilerden biri hariç, hepsi “eşşekoğlu eşek”, öyle ya… Vali’nin bu hakaretlerine herkes tepkili. Ama gözü kör olsun, devir polis ve jandarma devri. Salonda çıt yok. Sinek uçsa, sesi duyulacak. Herkesin umudu çok güvendikleri Nezir Bey’dedir. O da yanıltmıyor kimseyi. Tüm sevecenliği ve kibarlığıyla söz istiyor:

-Sayın vali hazretleri. Acaba bir sualime müsaadeniz var mıdır?

-Sor bakalım, Nezir Bey. Bizimki soğukkanlı bir şekilde sorusunu sormaya hazırdır:

-Sayın valim. Afedersiniz, muhterem pederiniz Fransızca bilirler mi?

-Hayır, bilmezler.

-Muhterem valideniz?

-Hayır, o da bilmez.

-Ya muhterem refîkanız, kerimeniz hanımefendiler, onlarda mı bilmezler? diye, sorularını çoğaltınca, köşeye sıkışan valimizin beti benzi atıyor. Nezir Özel, gayet sakin ve gülerek artık öldürücü son darbeyi vurmaya karar vermiş. Sözünden de geriye dönüşü yoktur:

-Ziyanı yok sayın valim. Kendinizi fazla üzmeyin efendim.

-Onlar da bizden, deyince, bütün salon valinin başına bir anda geçiveriyor. Sana bin rahmet olsun, sevgili Nezir Özel amca. Sen hakiki Bitlisliliğini gösterdin. Bu büyük sözlere başka ne denebilir ki? Bir devrin kronolojisinde böylesine sıkı ve muhteşem bir cevabı çoktan hak etmiş bir dolu monşerler çıkmıştır da; bu kadar şık ve esprili lafları kadife eldiven içinde sokuşturan, hazırcevap bir filozof dünyada kaç tanedir. İşte bu gerçek bir türlü bilinmez. Ama biliyoruz ki; Bitlis’in mümbit toprağından fışkırarak, gereken kişilere gerektiği zamanlarda, çeşitli şekillerde, bu karşılıklar hep verilebilmiştir. Tüm bunlar, medeni cesaretleri, şaşmaz sağduyuları ve genetiklerinden gelen Bitlisli duruş ve zekâsı ile oluşagelmiştir. Allah rahmet eylesin Nezir amca. Kentimize kattığın tüm güzellikler ve derin hizmetler için sana tüm Bitlisliler olarak binlerce defa teşekkür ediyor. Minnetlerimizi sunuyoruz…