ABD’deki Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı ve Kaliforniya Üniversitesi Berkeley araştırmacıları, çevreye zarar veren soğutucu gazların yerine geçebilecek devrim niteliğinde bir soğutma yöntemi geliştirdi. “İyonokalorik soğutma” adı verilen sistem, tuz iyonlarını kullanarak sıcaklığı düşürüyor ve klasik gazlı soğutma sistemlerine çevre dostu bir alternatif sunuyor.
Bilindiği üzere, buzdolabı ve klimalarda kullanılan hidroflorokarbon (HFC) gazları, atmosfere salındığında karbondioksite göre binlerce kat daha güçlü sera etkisi oluşturuyor. Bu nedenle birçok ülke, önümüzdeki yıllarda HFC kullanımını azaltma yönünde ciddi adımlar atıyor.
Yeni geliştirilen sistem, maddenin faz değişimi sırasında ısıyı soğurması prensibinden yararlanıyor. Araştırmacılar, sıvıya iyon ekleyerek maddenin erime noktasını değiştirip çevreden ısı çekilmesini sağladı.
Projenin geliştiricilerinden Makine Mühendisi Drew Lilley, “Soğutma teknolojisinde bugüne kadar hem verimli, hem güvenli hem de çevre dostu bir çözüm bulunamamıştı. İyonokalorik döngü bu üç özelliği bir arada sunabiliyor.” dedi.
Laboratuvar testlerinde, yalnızca 1 volttan düşük bir elektrik akımıyla 25°C sıcaklık farkı elde edildi. Bu da mevcut katı-hal soğutma sistemlerinden çok daha yüksek bir verim anlamına geliyor.
Araştırma ekibinden Ravi Prasher ise yöntemin ileride ısıtma sistemlerinde de kullanılabileceğini belirterek, “Elimizde tamamen yeni bir termodinamik döngü var. Şimdi bu teknolojiyi mühendislik aşamasına taşımamız gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Bu gelişme, hem enerji tasarrufu sağlayan hem de doğaya zarar vermeyen yeni nesil soğutma sistemlerinin kapısını aralıyor.
